Haseki Sultan
Haseki Sultan – tytuł, którego używano w odniesieniu do ulubionej żony sułtana osmańskiego w XVI oraz XVII wieku.
Tytułu użyto po raz pierwszy w XVI wieku, kiedy to sułtan Sulejman Wspaniały nadał go swojej ulubienicy, Rusince o imieniu Hürrem. Wydarzenie to zapoczątkowało tzw. Sułtanat Kobiet - okres w dziejach Turcji, podczas którego faktyczną władzę sprawowały żony oraz matki sułtanów.
Sułtanki o tym tytule pozycją ustępowały tylko Valide Sultan, a na drabinie haremowej stały wyżej niż księżniczki osmańskie. Ponadto, w przypadku śmierci matki sułtana, to Haseki stawała się najważniejszą kobietą w państwie i przejmowała rządy w haremie. Haseki niejednokrotnie sprawowały faktyczną władzę w Imperium (Nurbanu, Safiye, Kösem), manipulując swoimi mężami i ciesząc się ogromnymi wpływami i władzą.
W przypadku posiadania tytułu Haseki w tym samym czasie przez kilka kobiet, wobec tej, która otrzymała go jako pierwsza używano tytułu Baş Haseki, pozostałe ulubienice winne były jej szacunek i ukłon.
Tytuł Haseki Sultan został później zastąpiony tytułem Kadinefendi, a sułtańskie ulubienice nie odgrywały już tak dużej roli w życiu politycznym Turcji.
Lista Haseki Sultan
[edytuj | edytuj kod]| Imię | Pochodzenie | Lata panowania | Mąż | Następca |
|---|---|---|---|---|
| Hürrem Sultan | Rusinka | 1534-1558 | Sulejman I | Nurbanu |
| Afife Nurbanu Sultan | Wenecjanka | 1566-1574 | Selim II | Safiye |
| Safiye Sultan | Albanka | 1574-1595 | Murad III | Kösem |
| Mahpeyker Kösem Sultan | Greczynka | 1605-1617 | Ahmed I | Ayşe |
| Ayşe Sultan | Nieznane | 1619-1622 | Osman II | Ayşe |
| Baş Haseki Ayşe Sultan | Greczynka | 1632-1640 | Murad IV | Turhan Hatice |
| Nieznana z imienia Haseki Sultan | Nieznane | 1638-1640 | Murad IV | Turhan Hatice |
| Baş Haseki Turhan Hatice Sultan | Rosjanka | 1642-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Hatice Muazzez Sultan | Nieznane | początek 1642-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Saliha Dilaşub Sultan | Serbka | 1642-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Ayşe Sultan | Nieznane | 1645-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Mahienver Sultan | Prawdopodobnie Rumunka | 1646-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Saçbağlı Sultan | Prawdopodobnie Rumunka | 1646/7-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Şivekar Sultan | Ormianka | 1646/7-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Telli Hümaşah Sultan | Prawdopodobnie Gruzinka | 1647-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Emetullah Rabia Gülnuş Sultan | Greczynka | 1664-1687 | Mehmed IV | Rabia |
| Rabia Sultan | Nieznane | 1692-1695 | Ahmed II | - |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Peirce, Leslie P. (1993): The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire